Πέμπτη 20 Απριλίου 2017

Ο νέος μεγάλος (;) ασθενής

Συζήτηση με τον Παντελή Σαββίδη στα πλαίσια της εκπομπής “Τομές στην επικαιρότητα” της Δημοτικής Τηλεόρασης Θεσσαλονίκης TV-100.


"Η σημερινή κρίση στην Τουρκία είναι κατεξοχήν πολιτική και κοινωνική. Έχει όμως και αυτή τις ρίζες της στην οικονομία. Όταν έχεις μεγάλη οικονομική αλλαγή, όπως αυτή που σημειώθηκε στην Τουρκία τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, είναι αναπόφευκτο να έχεις και κοινωνική αλλαγή.

Η Τουρκία έχει γίνει μια μεγάλη βιομηχανική χώρα και η κοινωνική της διαστρωμάτωση δεν είναι πια η ίδια. Οι πόλεις έχουν γίνει μεγαλύτερες, έχει εμφανιστεί μια ισχυρή μεσαία τάξη, έχει διευρυνθεί το κομμάτι της μισθωτής εργασίας κ.ο.κ. Όλες αυτές οι κοινωνικές αλλαγές επηρεάζουν και το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της χώρας.

Η εκλογική ισχύς των ισλαμιστών, δηλαδή, πατάει αφενός σ' ένα σύστημα παροχών προς τους φτωχότερους στην υγεία, τις συντάξεις και αλλού και αφετέρου στην πρόσδεση των μεγάλων κεφαλαιούχων. Αυτό έδωσε στον Ερντογάν το 50% των ψήφων στο πρόσφατο δημοψήφισμα και του δίνει και τη συνεχιζόμενη ισχύ που έχει σε άλλες εκλογικές αναμετρήσεις. 

Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν οικονομικά προβλήματα στη γείτονα. Η ίδια η ανάπτυξη δημιουργεί ένα σωρό προβλήματα. Δε σημαίνει, επίσης, ότι δεν υπάρχει αντίδραση από άλλα κοινωνικά στρώματα. Ακριβώς αυτό ζούμε.

Ο άλλος πόλος, όμως, σχηματίζεται σταδιακά. Η ισχύς των κεμαλιστών είναι πολύ μικρότερη, οι υπόλοιπες δυνάμεις δεν έχουν καταφέρει να συνενωθούν και η τουρκική αριστερά έχει εξαφανιστεί ακόμα και στους χώρους όπου παραδοσιακά είχε απήχηση.

Τώρα, όμως, -και αυτό είναι από τα πιο ενθαρρυντικά στοιχεία του δημοψηφίσματος- έχει αρχίσει να σχηματίζεται για πρώτη φορά μία αντιπολίτευση, η οποία μπορεί να μην έχει ξεκάθαρη λαϊκή βάση, καθώς πατάει περισσότερο στη μεσαία τάξη αλλά και σε κομμάτια της μισθωτής εργασίας, αλλά μπορεί να είναι συνεκτική. Φαίνεται ότι μπορεί να αποτελέσει τη βάση ενός μετώπου το οποίο μπορεί να εκφράζει πραγματικά δημοκρατικά αιτήματα και να ξεπερνάει τις ιστορικές πολιτικές αντιπαλότητες στην Τουρκία."